De IJsberg

“Iceberg, straight ahead!”

Vorige week ging ik met dochter Hannah naar de bioscoop om deze wereldberoemde film te zien, die draaide in verband met haar 25 jarig bestaan. Naast het feit, dat ik me opeens oud voelde toen ik mezelf zag zitten met mijn 12 jarige dochter , deed het me ook beseffen wat een giga ding zo’n ijsberg eigenlijk is. Een enorm gevaarte, waar zo’n natuurkracht vanuit gaat dat het een schijnbaar onzinkbaar schip met al z’n tijdelijke bewoners deed vergaan. En, wat ook belangrijk is: een deel van zo’n ijsberg is zichtbaar, maar een veel groter deel is aan het zicht onttrokken.

In coaching zijn we vooral geïnteresseerd in dat deel van de ijsberg dat onder water ligt: dáár bevinden zich de verborgen antwoorden, de schaduwkanten, de overtuigingen, de pijnlijke shit waar mensen niet graag over praten of wat ze niet aan de wereld willen laten zien. Of waar ze zich nog niet bewust van zijn!
Het is mijn taak als coach om mijn coachee zachtjes aan te moedigen een blik onder water te nemen. Alleen dan kunnen we helder krijgen wat datgene nou werkelijk is, dat de coachee zo graag wil oplossen.

De coachvraag helder krijgen is daarin zo’n belangrijk onderdeel van dit proces. En dat kan best even duren. En dan, als we op weg gaan, is het een mooie reis getuige te zijn wanneer die verborgen puzzelstukjes op z’n plek beginnen te vallen.

Na het afronden van een stem- of coachingstraject vraag ik degene die ik heb begeleid in een feedbackformulier: Hoe voel je je nou ten aanzien van je oorspronkelijke coachvraag? Wat is er veranderd? Dit is wat ik terugkreeg van een aantal van hen: “Ik heb veel meer vertrouwen in mijn eigen stem gekregen. Ik laat mijn stem vaker horen en durf mijn ideeën te delen.” En: “Ik voel echt dat ik kan zingen! En dat mijn hele lijf mee mag doen!” Of deze: “mijn werk als een professioneel spreker gaat zo veel beter. Ik ben me nu veel meer bewust van mijn lijf en adem en ik durf ruimte in te nemen, zodat mijn boodschap veel beter aankomt.”

Wat is jouw coachvraag? Waar wil jij stappen in zetten?
Wil je hier vrijblijvend een keer over sparren?
Vul hier je gegevens in voor het contactformulier, dan hoor je van mij!

The inner Critic- Why he’s there and how we can befriend him

Working with singers and clients and doing my own inner work, I realised how much of the time we are being ruled by our own inner critic. That harsh voice that tells us we’ re not good enough, going about things the wrong way and should work harder to get where we want to go. Dick Schwarz, founder of the IFS (internal family systems) says it very accurately: we either depend on our inner critic (if I don’t do this…then….) or we hate the way this voice is demeaning us, putting us down (I am such a looser, I am never going to get this right) As a result we might try to fight the inner critic in an attempt to silence its voice for ever. Did you ever succeed in doing so? I certainly didn’t! And it took me a while to find out why my strategy wasn’t working.

First of all it’s important to understand the role of an inner critic. Yes, I say the word ‘an’, because we can have more than one critical voice inside us. They come in all shapes and sizes : take for instance the perfectionist who says: “you cannot possibly be done yet, it’s not good enough”. Or the taskmaster: “go on, push harder, keep going, otherwise people will think you’re lazy.” Or my favourite, the underminer: “don’t write that article, you absolutely don’t know enough about this topic!” It wants you to stay small and unnoticed, because it is afraid that if you get too accomplished or recognized in your area of expertise, you may get criticized for it.

There are actually 7 types of inner critic . The other four are: the controller, the guilt tripper, the conformist and the destroyer. It wasn’t till I found out that the inner critic is not there to break us down, but actually has the intend to save us from more harm, that I became more curious about him or her. The inner critic is actually trying to protect the vulnerable child parts within us. See it as one of those Russian Matryoshka’s: in every doll, there is a smaller doll, a younger part, that once needed protection. And it often wasn’t there back in the days. We were left alone, unseen maybe or didn’t feel the space to ask for help. Our caregivers were busy, partly absent or even mean to us. So we invented new parts, critical parts, that try to protect us from the same future harm.

The inner critical parts have forgotten one crucial thing though: as adult we are no longer helpless! We will survive if we make a mistake or if we get criticised for not having done a perfect job. Our lives no longer depend on it. (Why do I feel like putting Gloria Gaynor on now ;-)?) So, why should we stop fighting the inner critic? Actually when we try to fight it, we are in constant war with ourselves and you can image that taking a up a lot of energy. Being in a fight/flight mode is meant for a short period of time, to either fight the danger or run as fast as you can. But if there’s an ongoing internal fight going on, for years maybe, it will exhaust you. And things won’t get solved.
A far better strategy is, approaching the critical voices inside you with curiosity, mindfulness and even compassion. Once you understand they are protecting the small child you once were, it may be a little easier to understand and befriend them. And when you come from a place of curiosity and calmness it becomes easier to observe those thoughts and not necessarily believe them. Did you know you can actually have talks with your internal critical parts? I found out that one of my critical parts would much rather do something else with his energy. I asked him what that would be. Guess what the answer was? Writing 🙂

Sources:
– Boek ‘No bad parts’ – Richard Schwarz (NL:’ Alle delen welkom’)
– https://www.youtube.com/watch?v=NUKMNgJB_kw (talk Esther Perel & Richard Schwarz)
– https://personal-growth-programs.com/the-underminer-inner-critic-and-inner-champion/(br> – Sessions with Mariëlle Maaskant, trauma coach in SE and IFS

Sinds mijn moeder vorig jaar overleed en we met z’n allen in lockdown zaten, kan ik het groeien en bloeien van de natuur om me heen veel meer waarderen. Misschien herken je het; het is net of mijn zintuigen meer op scherp staan en ik meer zie en ruik om me heen. De cirkel van geboren worden en weer sterven zie ik opeens overal in terug. Bijvoorbeeld in de Kerstster die bij ons rondom de Feestdagen uitbundig stond te groeien en bloeien. Er bleef uiteindelijk een zielig hoopje verschrompelde blaadjes van over (dat kan uiteraard ook liggen aan mijn niet zo groene vingers, maar dat terzijde) en onze schoonmaakster zette hem pontificaal op het aanrecht met nog net geen briefje erbij: “opgegeven wegens ernstige verwaarlozing.” Maar toen ik wat beter keek, zag ik kleine nieuwe lootjes die op het kale hout toch weer aan het uitlopen waren. Ik stofte mijn vingers af en herinnerde me weer hoe ik als kind altijd druk in de weer was met het stekken van kamerplantjes. En ik bedacht me hoe dit lijkt op het leven: er ontstaat altijd weer iets nieuws!  Het doet me ook denken aan het boeddhistische gezegde dat een lotus alleen kan bloeien met zijn wortels in de modder. ‘No mud, no lotus.’ De modder staat voor het lijden en de moeilijkheden die we doorstaan in ons leven. En dat diezelfde moeilijkheden ons ook veel leren over het leven. We leren onszelf beter kennen. Je kwaliteit van leven kan zelfs beter worden, als je het lijden kunt omarmen en je er niet tegen verzet. Work in progress 😉
Voorlopig zetten wij de kerstster op ons dakterras en hopen dat het – met regelmatig water en een beetje zon en aandacht- een zomerster gaat worden!

Hoezo religieus?

De laatste tijd kom ik weer af en toe in een kerk. De Lutherse Kerk in Kampen, welteverstaan. Een van de meest vrijzinnige gemeentes, ook binnen de Lutheranen, zo heb ik me laten vertellen. Waar mij niet verteld wordt wát ik moet geloven en al helemaal niet hoe ik dat moet doen. Wat heerlijk! Dat hier een diepgeworteld autoriteitsprobleem aan ten grondslag ligt, zal ik niet ontkennen. Maar het is meer, veel meer.

Als kind kwam ik graag in de kerk. Om te zingen, rustig naar het plafond te staren en weg te dromen. Om iets van het mysterie te voelen, te ervaren dat er meer was dan alleen onze zichtbare wereld. Al snel voelde ik dat deze beleving weinig tot niets met rationeel denken van doen had. Het was het hart dat sprak, net als in de muziek die ik ook jong ontdekte.

Als puber ontstond daarmee wel een groot innerlijk conflict: hoe kon ik dit rijmen met het rationele idee dat het christendom de enige ware godsdienst is? En mijn islamitische buurman met zijn lekkere baklava dan? Wat nu als ik zelf in Turkije was geboren? Hoezo is Jezus voor mijn zonden gestorven, ben ik zo vreselijk zondig dan? En de enige manier om daar van verlost te zijn zou zijn om het dogma van zijn wederopstanding te erkennen? Waar is mijn eigen verantwoordelijkheid voor mijn handelen dan? En nu we het toch over dogma’s hebben: Hoe zit het met de Drie-eenheid? Tot op de dag van vandaag begrijp ik daar nog niet echt veel van.

En dan de bijbel. Tijdens mijn lessen Grieks waar we een poging deden om stukjes Nieuw testament te vertalen,  kwam ik erachter dat er soms wel vijf betekenissen voor eenzelfde Grieks woord zijn. Hoe weet ik dat ik precies de goede kies die recht doet aan een juiste vertaling? Ik kwam er al heel snel achter dat de bijbel natuurlijk een mensenboek is, door mensen geschreven en vertaald, inclusief menselijk fouten. Geïnspireerd door het goddelijke, maar zeker niet letterlijk uit de hemel komen vallen.

Later ging ik me verdiepen in andere spirituele tradities. Boeddhisme, Thich Nath Hahn, het universeel soefisme. Ook ontdekte ik meditatie als middel om uit de ‘ren-en-vlieg’ modus te komen en weer in het hier-en-nu te landen. Met frisse tegenzin af en toe. Want landen is niet altijd prettig als je in zo’n lekkere adrenaline overdrive zit. Ik verdiepte me in sefardische muziek, liederen van de gevluchte Joden uit Spanje. Ik bezocht een synagoge. En steeds meer bekroop mij het gevoel: al deze spirituele tradities hebben zoveel gemeen, waarom zoeken we niet naar de overeenkomsten in plaats van naar de verschillen? En waarom moet er iemand gelijk hebben? Misschien zien we allemaal wel een stukje van de Waarheid. Let wel, een stukje, niet de gehele waarheid, want het is maar net welk stukje van de olifant je als blinde te voelen krijgt.

Daarna diende voor mij de vraag zich aan: hoe krijg ik nou zoveel mogelijk een glimp van dat Eeuwige te voelen of te zien? Ik ben geen ziener of profeet, ik heb de gave niet om rechtstreeks met het Hogere in verbinding te treden. Laat staan de tijd, om mij contemplatief en eenzaam in een woestijn terug te trekken zonder water en eten. Mijn drie kinderen zien me aankomen. En zonder eten word ik stiksjagrijnig, dus dat is ook geen optie voor mij om tot verlichting te komen.

Er zit denk ik niks anders op dan in het alledaagse leven iets van de Grootheid en Eeuwigheid te gaan ontdekken. En dat lukt pas, als je je pas vertraagt en in het moment bent.  Laat ik nou net zangeres en zangdocent zijn! Die- als ze zingt of coacht- volledig in het moment kan zijn (als ik geen last heb van podiumvrees tenminste)

Ik weet weer wat mij te doen staat- na de zomervakantie. Nu eerst die Franse camping en dat dikke boek. Zal ik eens beginnen in ‘de kracht van het nu?’ van meneer Eckhart Tolle?

Fijne zomer!

Ik zit achter mijn bureau, klaar om een workshop ‘zingen met bezieling’ te bedenken voor een Almeers kamerkoor. Eerst even tijd voor wat overpeinzingen rondom dit thema. Want wat is dat nou eigenlijk, bezield zingen? We herkennen het meestal wel onmiddellijk: iemand die van binnenuit authentiek durft te zijn op een podium, die zonder angst zijn binnenwereld durft te tonen aan het publiek. De klanken lijken van heel diep van binnen te komen en kloppen volledig met de lading van de poëzie. Of het nu opera of fado is, jiddisch of flamenco, dat maakt niet uit. Maar om nu precies te verwoorden wat het is, bezieling, lijkt nog een klus. Bezieling is in elk geval oprecht, kwetsbaar en zonder oordeel. Dat laatste wordt nog lastig: om bij mijn eigen bezieling te komen, moeten dan wel even een paar hersencellen tijdelijk uitgeschakeld worden: het liefst dat gedeelte dat steeds denkt: ‘dit klonk nog nergens naar’ of ‘ik zie er nu vast belachelijk uit’. Weg dus met het denkende, oordelende hoofd en welkom authentieke en vriendelijke ziel. Zou een workshop van drie uur genoeg zijn? Of zal ik het koor maar gelijk meenemen naar een week ashram in India? Hoe dan ook, ik heb nu wel genoeg ideeën voor mijn coaching. Gauw achter de pc, voordat mijn hersencellen ze weer vergeten zijn 😉

Ooit, lang geleden volgde ik eens een therapie. Eén van de belangrijkste dingen die ik daar heb geleerd is: pas als je iets bespreekbaar maakt, bestaat het écht. Tot die tijd bestaat het namelijk alleen in je eigen hoofd, zonder medeweten van anderen. En zonder hulp van anderen.

Zo werkt het natuurlijk ook met allerlei creatieve zingplannen; bij tijd en wijle droom ik weg bij mijn eigen wilde – en best leuke, al zeg ik het zelf- ideeën: met Muz!nder een kamermuziekserie opzetten in Kampen, een cursus koordirectie volgen, een geënsceneerd theaterstuk rondom ‘les nuits d’été’ maken. Of wat dacht je van een opera, midden in het park van Kampen? Met de prachtige stadstorens als decor!

Twee dingen houden me altijd tegen; in de eerste plaats, mezelf. ‘Er zijn toch mensen die dat véél beter kunnen dan jij?’, fluistert het duiveltje op mijn linkerschouder. En op mijn rechter schouder zit, een boekhoudduiveltje, dat roept: ‘en wie gaat dat dan betalen’? Shit; die eeuwige financiering: sponsoren en al dan niet dichtgedraaide subsidiekranen. Het wordt toch eens tijd dat ik daar wat meer kaas van ga eten. Want om me heen zie ik fantastische initiatieven, die ondanks de centen, wel degelijk slagen!

En altijd begint iets met een idee, waar je de ander voorzichtig deelgenoot van maakt. Laat ik deze zomer maar vast gaan oefenen dan: “schat, ik heb een ideetje…” waarop echtgenoot dan waarschijnlijk antwoordt: “kost dat?” Zucht..het wordt een lange zomer.

Regelmatig vraag ik mezelf af wat ik nou precies ben in mijn werkende leven: Zangeres? Zangdocent? Coach? Ondernemer? Boekhouder? Organisator? Een beetje van alles wat, is meestal mijn conclusie. Toch probeer ik al tijden een gemene deler te ontdekken in deze ietwat chaotische ZZP- constructie. Deze chaoot houdt namelijk stiekem wel van overzicht…

Zo komt er nu elke donderdagavond een groepje van 7 dames stemvorming volgen. De groep is heel divers, van een hippe Zwolse tot een moeder-van-veel-kroost uit Urk. De een zingt al jaren in een gospelkoor, de ander durft nog maar net haar stem te gebruiken. En dan gebeurt er iets… de dames gaan gezamenlijk aan de slag, er wordt veel gelachen en uitgeprobeerd: de sirenes, blaffende honden en kirrende winkeljuffrouwen vliegen je om de oren. We zingen, de één laag, de ander hoog, het maakt niet uit en dan opeens…staat daar overduidelijk een groep vrouwen die zich betrokken voelt bij elkaars proces, die zich verbonden voelt met elkaar. Prachtig.

Vorige week zong ik voor mensen in een revalidatiecentrum. Mensen die herstellende zijn van een visuele handicap. Die ongetwijfeld midden in een proces zitten van rouw en acceptatie om wat ze niet meer kunnen zien. Maar die wel fantastisch kunnen horen en bij de eerste grappige liedjes al voluit beginnen te lachten; het contact, de verbinding is zomaar gelegd, ook zonder ogen die alles kunnen volgen.

Met Muz!nder, ons groepje muzikanten, zijn we aan het brainstormen over een mooi zomeravondconcert met Spaanse en Zuid-Amerikaanse muziek, compleet met tapas. We storten ons gezamenlijk op het organiseren, gewoon, omdat we willen laten horen hoe prachtig deze muziek is.

Zomaar wat voorbeelden; volgens mij ben ik t meest tevreden als ik verbondenheid heb gevoeld. Tussen de mensen onderling, en tussen mezelf en het publiek. En die ellendige boekhouding? Gelukkig zijn de jaarlijkse IB aangiftes met onze accountant altijd heel gezellig. En voel ik me enorm met hem verbonden, als hij met het goede nieuws komt dat we een smak geld terug vangen uit Den Haag. Ik zeg: SMAK X

De komende weken ga ik aan de slag om verschillende workshops voor te bereiden. Dat is altijd een leuk, maar ook tijdrovend karweitje, want ik wil zoveel mogelijk aansluiten bij de wensen van de doelgroep. Er staan maar liefst vier verschillende workshops op het programma. Een paar jaar geleden zou ik daar bij voorbaat klotsende oksels van hebben gekregen , maar inmiddels heb ik zo vaak voor een groep gestaan, dat ik daar gelukkig geen last meer van heb.

Als eerste mag ik een workshop stemvorming verzorgen voor het Korenfestival Zwolle Zingt op 28 februari; hierbij ligt de focus op Spaanse muziek; héérlijk dus! Ik ben heel benieuwd wat voor koorzangers hierop afkomen. Ik bereid zo’n workshop altijd goed voor, maar kijk ook altijd wat er ter plekke gebeurt en wat ik hoor op zo’n moment. Zonder m’n oren ben ik wat dat betreft nergens! De grootste uitdaging ligt er in om mensen van heel verschillende zangniveau’s allemaal iets te bieden waar ze mee verder kunnen.

Daarna is het op 7 maart de beurt aan de vrouwen van Kampen om een workshop stemvorming te komen volgen tijdens de internationale vrouwendag. Het thema van die dag is ‘inspiratie’, wat natuurlijk prachtig past bij het zingen: het betekent letterlijk ‘inademen’ of ‘inblazen’, dus ik weet wel welk item die dag aan bod gaat komen 😉 De volgende workshop is voor een kamerkoor, waarmee ik al regelmatig heb gewerkt, leuk! Samen werken aan het repertoire voor het komende concert op 12 april, waar ik ook de solo’s zal zingen. Tot slot een bijzondere workshop voor een groep voorlezers van een kerkgemeenschap hier in Kampen. Graag willen zij handvatten wat betreft adem en voordracht. Omdat dit natuurlijk veel raakvlakken heeft met zingen en performen, gaan we hier lekker mee aan de slag! Kortom: ik heb zo’n vaag vermoeden dat ik me niet ga vervelen de komende tijd!

De kerstboom staat! Lichtjes fonkelen in de donkere dagen voor kerst. Tijd voor wat overpeinzingen nu het einde van het jaar nadert. Het was een enerverend en bijzonder jaar, waarin ik me als zangeres steeds meer een echte mezzo ben gaan voelen. Of beter gezegd: waarin ik steeds meer als mezzo ben gaan klínken; want dat ik me zo voelde wist ik allang. Met dank aan drie zwangerschappen en de lessen bij Xenia Meijer. ‘Wat een bak herrie hè!’ glunderde ze tijdens mijn vorige les. Het is zo fijn om te voelen dat je steeds dichter bij jezelf komt! Waarmee ik niet bedoel dat ik altijd als een bak herrie wil klinken, maar het is wel geweldig dat het opeens zo makkelijk gáát.

Verbinding, daar gaat het volgens mij allemaal om. Verbinding met jezelf, je stem en je lijf; verbinding met de ander, die graag wil leren zingen en waarbij ik als docent mag meekijken. En verbinding met het publiek, dat is gekomen om iets moois te horen.

Het allermoeilijkst vind ik het om dat genoeg te laten zijn. Om niet constant te oordelen over mezelf, over wat er (nog) niet goed gaat. Of over de ander, die ook z’n manco’s heeft. Gewoon te beseffen dat we allemaal ons stinkende best doen om er wat moois van te maken en that’s that! Het eeuwige streven naar perfectie, zo gewoon in de klassieke muziek, los te laten en tevreden te zijn met wat er nu is. Goh, zou dat nou mindfulness heten? Ik geloof dat mijn app ‘even pauzeren’ (waarin een zeer mindfulle mevrouw met een overigens heel irritante rrrrollende r) zijn vruchten begint af te werpen 😉 Nu nog even mindful die stresskerst doorkomen en dan op naar een mooi 2015 vol vocale lijntjes en verbindingen!

Dolblij ben ik met ze- eerlijk waar- mijn drie kleine schatten. Maar hemel, wat is het lekker om weer aan het WERK te zijn! Afgelopen week zat ik ’s avonds in de auto en bedacht me, hoe afwisselend mijn job is; geen enkele dag is hetzelfde! Zo reed ik donderdagavond naar Heiloo- of all places- samen met gitariste Annette. Onderweg hebben we altijd de leukste gesprekken. Zo ook nu: over Annettes componeren en hoe ze dat nou precies aanpakt; over het thema van de boekenweek 2015- iets met gekkigheid en waanzin- en dat we daar vast iets leuks mee kunnen. Daarna gauw effe een sateetje eten bij aankomst en dan spelen! De dag ervoor stond ik nog in Kampen tussen een groepje kleuters gewapend met een verjaardagsmuts met nepkaarsjes erop; het uitblazen van de kaarsjes was hun opdracht- en dat deden de kabouters met veel verve. Daarna volgden natuurlijk allerhande liedjes, al dan niet met dansjes en gebaren. Twee dagen daarna was het tijd voor een workshop stemvorming en coaching aan een kamerkoor; van te voren ben ik altijd weer benieuwd wat ik te horen zal krijgen, zelfs al ken ik dit koor goed en heb ik vaker met ze gewerkt. Het is altijd weer mooi om te zien, dat een groep zangers groeit en beter gaat zingen tijdens zo’n sessie. De durf groeit en daarmee ook het inlevingsvermogen! En vandaag? Gauw aan de slag met mijn eigen stem! Na een goeie zangles van Xenia Meijer vorige week- wat ben ik blij met haar lessen- stort ik mij op ‘mon coeur s’ouvre a ta voix’. En dan weet ik weer even waarvoor ik het ook alweer doe…zelf zingen is zó lekker! Op naar de concerten van ’t nieuwe kamerkoor Provocanto de komende weken, waarin gepassioneerde Zuidamerikaanse muziek zal zijn te horen.